Οικογένεια: Καμπανουλίδες (Campanulaceae)
Το γένος της καμπανούλας περιλαμβάνει περίπου 300 είδη φυτών των οποίων το ύψος είναι από 20 εκατοστά και μπορεί να φτάσει τα 2 μέτρα. Η διάρκειά τους επίσης κυμαίνεται από ετήσια, σε διετή ή και πολυετή φυτά που μπορεί να είναι πόες ή υποθαμνώδεις. Αυτά τα φυτά είναι ιδανικά για τη διακόσμηση βραχόκηπων και αλπικών κήπων. Είναι επίσης εξαιρετικά για παρτέρια, μπορντούρες και ανθισμένους θάμνους, προσδίδοντας ομορφιά και ποικιλία στο τοπίο. Μπορούν να καλλιεργηθούν και σε γλάστρες, προσφέροντας τη δυνατότητα παραγωγής κομμένων λουλουδιών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για στολισμό εσωτερικών χώρων.
Τα φυτά αυτά είναι γενικά ανθεκτικά, καθιστώντας τα κατάλληλα για διάφορες συνθήκες καλλιέργειας. Μπορούν να φυτευτούν σε ομάδες του ίδιου είδους και ποικιλίας, δημιουργώντας ομοιόμορφα και εντυπωσιακά σύνολα, ή να φυτευτούν μεμονωμένα, λειτουργώντας ως ξεχωριστά διακοσμητικά στοιχεία στον κήπο. Τα λουλούδια τους παρουσιάζουν μια μεγάλη ποικιλία χρωμάτων, , και η στεφάνη τους μπορεί να έχει διάφορα σχήματα, προσθέτοντας ενδιαφέρον και ποικιλία στο συνολικό αισθητικό αποτέλεσμα του κήπου.
Είδη και ποικιλίες
Καμπανούλα η αλλιαρίφυλλος (Campanula alliarifolia). Το πολυετές αυτό φυτό προέρχεται από τον Καύκασο και τη Μικρά Ασία. Φτάνει σε ύψος 45 έως 60 εκατοστά και έχει χαρακτηριστικά καρδιόσχημα, γκριζοπράσινα φύλλα στη βάση του. Τα λουλούδια του είναι άσπρα έως κρεμ και έχουν σχήμα καμπάνας, με μήκος περίπου 5 εκατοστά. Εμφανίζονται κατά τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο, σχηματίζοντας αραιούς, κυρτούς βότρεις.
Η ποικιλία «Φιλντισένιες Καμπάνες» (‘Ivory Bells’) ξεχωρίζει λόγω των μεγαλύτερων λουλουδιών της σε σύγκριση με το τυπικό είδος.
Καμπανούλα η αλλιόνειος (Campanula allionii). Το νάνο αυτό είδος είναι διαδομένο στις δυτικές περιοχές των Άλπεων και είναι ιδανικό για αλπικούς κήπους, αν και η καλλιέργειά του μπορεί να είναι απαιτητική. Έχει υπόγειους βλαστούς και ανθεκτικά φύλλα με γραμμοειδή ή λογχοειδή μορφή. Τα λουλούδια του είναι μεμονωμένα, σε σχήμα καμπάνας, και έχουν γαλάζιο ή ανοιχτό μωβ χρώμα. Η ανθοφορία του διαρκεί από τον Ιούνιο έως τον Ιούλιο, προσφέροντας μια όμορφη προσθήκη στο αλπικό τοπίο.
Καμπανούλα η αρβατική (Campanula arvatica). Το νάνο, πολυετές αυτό είδος χαρακτηρίζεται από την ποικιλία του φυλλώματός του. Τα φύλλα στη βάση είναι στρογγυλωπά έως καρδιόσχημα, ενώ τα υπόλοιπα φύλλα, που βρίσκονται πάνω στους έρποντες βλαστούς, έχουν ωοειδές σχήμα με οδοντωτές παρυφές. Κατά τον Ιούλιο, το φυτό ανθίζει, παρουσιάζοντας όμορφα αστεροειδή, γαλάζια λουλούδια. Η ποικιλία «Λευκή» (‘Alba’) ξεχωρίζει για τα λευκά της λουλούδια.
Καμπανούλα η αυχέρειος (Campanula aucheri). Το φουντωτό, πολυετές αυτό είδος προέρχεται από τον Καύκασο και φτάνει σε ύψος μόλις 5 εκατοστά. Τα φύλλα του είναι ωοειδή έως μακρουλά, με οδοντωτές παρυφές, ενώ τα λουλούδια του έχουν σχήμα καμπάνας και γαλάζιο έως σκούρο πορφυρό χρώμα. Η ανθοφορία του ξεκινά τον Ιούνιο.
Καμπανούλα η γενειοφόρος (Campanula barbata). Το πολυετές αυτό είδος είναι διαδομένο στις αλπικές ζώνες και χαρακτηρίζεται από λογχοειδή φύλλα. Μερικά από αυτά τα φύλλα σχηματίζουν έναν ρόδακα στη βάση του φυτού, ενώ τα υπόλοιπα φυτρώνουν κατά μήκος του στελέχους. Τον Ιούνιο ανθίζει, παρουσιάζοντας κωδωνοειδή λουλούδια σε διάφορα χρώματα, από άσπρο έως γαλαζοπόρφυρο. Τα λουλούδια έχουν μακριές γενειοφόρες αποφύσεις, προσφέροντας μια ιδιαίτερη και εντυπωσιακή εμφάνιση στον αλπικό κήπο.
Υβρίδιο Καμπανούλα η μπουργκάλτειος (Campanula burghaltii). Το υβρίδιο κηπευτικής προελεύσεως αυτό είναι ένα φυτό με ωοειδή φύλλα και ύψος περίπου 45 έως 60 εκατοστά, με θυσανοειδή εμφάνιση. Τον Ιούλιο ανθίζει, παρουσιάζοντας κωδωνοειδή λουλούδια που κρέμονται προς τα κάτω. Τα λουλούδια είναι σε γαλάζιο ή γκριζωπό χρώμα.
Καμπανούλα η φουντωτή (Campanula caespitosa). Το πολυετές αυτό είδος, που κατάγεται από τις αλπικές περιοχές, χαρακτηρίζεται από γαλάζια, κωδωνοειδή λουλούδια που ανοίγουν κατά τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο. Τα φύλλα της βάσεως έχουν λογχοειδές σχήμα με οδοντωτές παρυφές.
Καμπανούλα των Καρπαθίων (Campanula carpathica). Το πολυετές αυτό είδος από τα Καρπάθια είναι μια εξαιρετική επιλογή για μπορντούρες και βραχόκηπους. Έχει ύψος περίπου 25-30 εκατοστά και παρουσιάζει συμπαγή μορφή με πολλές διακλαδώσεις. Τα φύλλα του είναι ωοειδή-καρδιόσχημα με πριονωτή παρυφή. Τα λουλούδια του είναι είτε άσπρα είτε γαλάζια, σε σχήμα κυπέλλου, και ανθίζουν κατά τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο.
Είναι διαφορετικές ποικιλίες που περιλαμβάνουν:
- Ντίττον Μπλου (‘Ditton Blue’): Με γαλάζια-μοβ λουλούδια.
- Ίζαμπελ (‘Isabel’): Με μοβ λουλούδια.
- Στροβιλώδη (‘Turbinata’): Εξαιρετικά συμπαγής, με γκρίζα, χνουδωτά φύλλα.
- Άσπρο Αστέρι (‘White Star’): Με άσπρα λουλούδια.
Καμπανούλα η κοχλιαρόφυλλος (Campanula cochlearifolia).Είναι ένα εύκολο στην καλλιέργεια πολυετές φυτό ιδανικό για βραχόκηπους και για τη διακόσμηση μικρών τοίχων. Κατάγεται από τις αλπικές περιοχές και είναι αειθαλές, διατηρώντας το πράσινο φύλλωμά της καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Το φυτό φτάνει σε ύψος περίπου 10 έως 15 εκατοστά και έχει στρογγυλωπά φύλλα που σχηματίζουν πυκνά, πράσινα “μαξιλαράκια”. Από τον μήνα Ιούνιο έως τον μήνα Αύγουστο, παρουσιάζει ανοιχτογάλαζα, κωδωνοειδή λουλούδια που φέρονται πάνω σε λεπτά ανθοφόρα στελέχη. Η ποικιλία «Λευκή» (‘Alba’) έχει άσπρα λουλούδια, προσφέροντας μια επιπλέον επιλογή στο χρωματικό σχήμα του κήπου σας.
Καμπανούλα η αποκομμένη (Campanula excise). Το νάνο είδος αυτό προέρχεται από την Ιταλία και την Ελβετία και είναι κατάλληλο για όξινα εδάφη, αν και δεν είναι εύκολο στην καλλιέργεια. Τα φύλλα του φυτού φύονται κατά μήκος των στελεχών και είναι είτε λογχοειδή-γραμμοειδή είτε απλώς γραμμοειδή. Τα φύλλα που βρίσκονται στη βάση είναι σχήματος λόγχου ή καρδιάς. Το κύριο χαρακτηριστικό του είναι η ανθοφορία του τον μήνα Ιούνιο, κατά την οποία παρουσιάζει γαλάζια, κωδωνοειδή λουλούδια που μπορεί να είναι μεμονωμένα ή ενωμένα σε βότρεις.
Καμπανούλα η εύθραυστος (Campanula fragilis). Το πολυετές ημιανθεκτικό είδος αυτό είναι κατάλληλο για καλλιέργεια σε περιοχές κατά κύριο λόγο με ήπιο κλίμα στο ύπαιθρο, αλλά μπορεί επίσης να αναπτυχθεί καλά σε γλάστρες σε μη θερμαινόμενο θερμοκήπιο σε πιο ψυχρά κλίματα. Τα φύλλα της βάσεως είναι στρογγυλού σχήματος και καρδιάς με οδοντωτές παρυφές, ενώ τα φύλλα του στελέχους είναι ωοειδή-λογχοειδή. Τα λουλούδια του είναι γαλάζιου χρώματος και έχουν σχήμα κύπελλου. Εμφανίζονται ενωμένα σε επάκριους βότρεις κατά τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο.
Καμπανούλα η γαργανική (Campanula garganica). Είναι ένα νάνο, πολυετές είδος από την Ελλάδα και τη νότια Ιταλία. Τα φύλλα του είναι νεφροειδή, με πριονωτές παρυφές και τα λουλούδια του έχουν γαλάζιο χρώμα, με σχήμα που μοιάζει με αστέρι. Ανθίζει από το μήνα Μάιο έως τον μήνα Ιούνιο. Μερικές από τις ποικιλίες του περιλαμβάνουν την «Δασεία» (‘Hirsuta’) με χνουδωτά, γκρίζα φύλλα, και την «Β.Χ.Παίην» (‘W.H.Paine’) με έντονα γαλάζια λουλούδια, τα οποία έχουν άσπρο κέντρο στη στεφάνη τους.
Καμπανούλα η συμπαγής (Campanula glomerata). Πρόκειται για πολυετές είδος από την Ευρώπη και την Ασία, το οποίο χαρακτηρίζεται από λεπτά ριζώματα. Τα φύλλα της βάσης είναι ωοειδή, μακρόστενα και λογχοειδή, ενώ αυτά του στελέχους μπορεί να είναι επίσης μακρόστενα ή λογχοειδή. Κατά τους μήνες Μάιο και Ιούνιο παρουσιάζει όρθια, κωδωνοειδή λουλούδια, τα οποία είναι ενωμένα σε επάκριες, γαλάζιο-μωβ “κεφάλια” και περιβάλλονται από φυλλώδη βράκτεια. Ανάμεσα στις διάφορες ποικιλίες του είδους αυτού, ξεχωρίζουν η «Άκαυλο» (‘Acaulis’) με μικρές διαστάσεις, η “Λευκή” (‘Alba’) με άσπρα λουλούδια και η «Δαχουρική» (‘Dahurica’) με έντονα μοβ λουλούδια που φέρονται από μακρινά, ανθοφόρα στελέχη (μήκους περίπου 60 εκατοστών).
Καμπανούλα η ισόφυλλος (Campanula isophylla). Νάνο, πολυετές είδος που προέρχεται από τη βόρεια Ιταλία. Αυτό το φυτό έχει έρποντα στελέχη και καρδιόσχημα φύλλα με οδοντωτές παρυφές. Τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο ανοίγουν γαλάζια λουλούδια σε σχήμα αστεριού. Είναι γνωστό για την ευαισθησία του και στις ψυχρές περιοχές καλλιεργείται συνήθως σε γλάστρες, σε μη θερμαινόμενα θερμοκήπια ή ως φυτό εσωτερικών χώρων. Η ποικιλία «Λευκή» (‘Alba’) έχει άσπρα λουλούδια, ενώ η ποικιλία «Μαΐου» (‘Mayi’) ξεχωρίζει για τα ποικιλόχρωμα, χνουδωτά φύλλα της.
Καμπανούλα η γαλακτανθής (Campanula lactiflora). Το πολυετές αυτό είδος ύψους 1 έως 1,5 μέτρα, κατάγεται από τον Καύκασο. Αυτό το φυτό παρουσιάζει ωοειδή, ανοιχτοπράσινα φύλλα και άφθονα, χοανοειδή, ωχρογάλανα λουλούδια, τα οποία ανοίγουν τους μήνες Μάιο και Ιούνιο και είναι ενωμένα σε φόβες.
Οι πιο διαδεδομένες ποικιλίες της Campanula lactiflora είναι:
- Λόντον Άννα (‘Loddon Anna’): Με ωχρά ροζ λουλούδια.
- Πουφ (‘Pouffe’): Μια πιο χαμηλή ποικιλία ύψους 20 έως 25 εκατοστών, με λουλούδια στο χρώμα της λεβάντας.
- Ποικιλία Πρίτσαρντ (‘Prichard’s Variety’): Με γαλάζια-σκούρα μοβ λουλούδια.
Αυτές οι ποικιλίες είναι γνωστές για την όμορφη ανθοφορία τους και είναι δημοφιλείς στην κηπουρική για την εύκολη καλλιέργειά τους και την ανθεκτικότητά τους σε διάφορες κλιματικές συνθήκες.
Καμπανούλα η πλατύφυλλος (Campanula latifolia). Είναι ένα πολυετές φυτό ύψους 1,2 έως 1,5 μέτρων που κατάγεται από την Ασία και την Ευρώπη. Το φυτό αυτό έχει μεγάλα, ωοειδή μακρουλά φύλλα και παρουσιάζει κωδωνοειδή, γαλάζια-μοβ λουλούδια, τα οποία εμφανίζονται ενωμένα σε βότρεις κατά τους μήνες Μάιο και Ιούνιο.
Οι πιο δημοφιλείς ποικιλίες της περιλαμβάνουν:
- Λευκή (‘Alba’): Με άσπρα λουλούδια.
- Λυκόφως (‘Glowming’): Με γαλάζια λουλούδια.
Αυτές οι ποικιλίες είναι γνωστές για την όμορφη ανθοφορία τους και είναι δημοφιλείς στην κηπουρική για το υψηλό αισθητικό τους αποτέλεσμα.
Καμπανούλα η πλατύλοβος (Campanula latiloba). Είναι ένα πολυετές φυτό που κατάγεται από τη Σιβηρία. Είναι ιδανικό για μπορντούρες και φτάνει σε ύψος τα 90 εκατοστά. Έχει μακριά, λογχοειδή φύλλα και παράγει γαλάζια-μοβ λουλούδια με ανοιχτή στεφάνη και μεγάλους λοβούς. Η ανθοφορία της παρατηρείται τον μήνα Ιούνιο.
Ανάμεσα στις διάφορες ποικιλίες της, αναφέρονται:
- Λευκή (‘Alba’): Με άσπρα λουλούδια.
- Πέρσυ Πάιπερ (‘Percy Piper’): Με μπλε, στρογγυλωπά λουλούδια.
Αυτές οι ποικιλίες είναι δημοφιλείς λόγω της όμορφης ανθοφορίας τους και είναι κατάλληλες για να προσθέσουν χρώμα και υφή σε κήπους και μπορντούρες.
Καμπανούλα η μεσαία (Campanula medium). Είναι μία από τις πιο όμορφες διακοσμητικές καμπανούλες για κήπο. Είναι ένα διετές φυτό που κατάγεται από τη νότια Ευρώπη και φτάνει σε ύψος τα 30 έως 60 εκατοστά. Έχει όρθια μορφή και χνουδωτά, οδοντωτά φύλλα. Τα φύλλα προς τη βάση είναι ωοειδή και μακρουλά, ενώ αυτά κατά μήκος των στελεχών είναι λογχοειδή και άμισχα.
Κατά τους μήνες Μάιο κα Ιούνιο, παράγει άσπρα, γαλάζια, ροζ ή μοβ κωδωνοειδή λουλούδια, τα οποία είναι ενωμένα σε βότρεις. Υπάρχει μια ομάδα ποικιλιών που ανήκουν στην «Καλυκάνθεμος» (‘Calycanthema’), όπως η ποικιλία “Καπ και Σώζερ” (‘Cup and Sauser’), όπου τα λουλούδια έχουν μια κωδωνοειδή στεφάνη με έναν κάλυκα που έχει πεπλατυσμένους λοβούς. Ορισμένες ποικιλίες παρουσιάζουν απλά λουλούδια, ενώ άλλες έχουν διπλή μορφή. Μια πρόσφατη νάνα ποικιλία, με ύψος περίπου τα 35 έως 40 εκατοστά, ονομάζεται “Καμπανές της Ολλανδίας” (‘Bells of Holland’).
Καμπανούλα η μορεττιανή (Campanula moretiana). Είναι ένα νάνο, πολυετές είδος που βρίσκεται συνήθως στη Δαλματία, στις ανατολικές αλπικές περιοχές και στην Ιταλία. Το ριζωματικό του σύστημα είναι λεπτό και διακλαδισμένο. Τα φύλλα της βάσης είναι καρδιόσχημα και σχηματίζουν ρόδακες, ενώ τα έρποντα-ανερχόμενα στελέχη φέρουν ωοειδή φύλλα.Ανθίζει τον Ιούνιο, παρουσιάζοντας μεμονωμένα, όρθια κωδωνοειδή λουλούδια σε σκούρο γαλάζιο χρώμα.
Καμπανούλα η περσικόφυλλος (Campanula persicaefolia). Είναι ένα φυτό ύψους 0,4 έως 1 μέτρου και ευρέως διαδομένο στην Ευρώπη και τη Σιβηρία. Χρησιμοποιείται συχνά για μπορντούρες στους κήπους. Τα φύλλα της βάσεως είναι μακρουλά ή λογχοειδή και σχηματίζουν ρόδακες, ενώ τα φύλλα του στελέχους είναι λογχοειδή ή γραμμοειδή. Από τον μήνα Μάιο ως τον μήνα Αύγουστο παράγει άσπρα, γαλάζια ή γαλαζοπόρφυρα λουλούδια με πλατιά στεφάνη, τα οποία είναι ενωμένα σε αραιούς βότρεις. Μερικές από τις διαφορετικές ποικιλίες της Campanula persicaefolia περιλαμβάνουν:
- Τέλαμ Μπιούτυ (‘Telham Beauty’): Παράγει μεγάλα λουλούδια σε έντονο γαλάζιο χρώμα.
- Επιπεδανθής (‘Planiflora’): Είναι η συγκεκριμένη είδος, γνωστή και ως Καμπανούλα η Στιλπνή, με ύψος 20-30 εκατοστά.
- Επιδανθής Λευκή (‘Planiflora Alba’): Έχει άσπρα λουλούδια.
Καμπανούλα η πορτενσλαγιανή (Campanula portenschlagiana). Είδος γνωστό και σαν Καμπανούλα η επιτοίχιος (Campanula muralis). Είναι ένα πολυετές φυτό νάνο, κατάλληλο για να διακοσμεί μικρούς τοίχους και πλακόστρωτα. Τα χαρακτηριστικά του περιλαμβάνουν έρποντα στελέχη και στρογγυλωπά, καρδιόσχημα φύλλα με οδοντωτές παρυφές. Τα λουλούδια του είναι σκούρα γαλάζια και κωδωνοειδή, ανοίγουν κατά τη διάρκεια των μηνών Μάιο έως και τον Σεπτέμβριο.
Καμπανούλα η ποσχαρσκυάνειος (Poscharskyana). Πρόκειται για ένα πολυετές, νάνο είδος φυτού που προέρχεται από την ανατολική Ευρώπη. Αυτή η φυτική ποικιλία χαρακτηρίζεται από μεγάλους ρόδακες ωοειδών φύλλων και κωδωνοειδή, κρεμάμενα λουλούδια με έντονο σκούρο πορφυρό χρώμα.
Η ανθοφορία της παρατηρείται κατά τον μήνα Ιούνιο, προσφέροντας μια εντυπωσιακή ανθοφορία στον κήπο. Είναι κατάλληλη για αλαφρώς σκιασμένες θέσεις, κάτι που την καθιστά ιδανική για φυτεύσεις κάτω από δένδρα ή κοντά σε βόρειες πλευρές κτιρίων όπου δεν έχει πλήρη ηλιοφάνεια.
Καμπανούλα η ορφανή (Campanula pulla). Είναι ένα πολυετές, νάνο είδος φυτού που προέρχεται από την ανατολική Ευρώπη. Αυτή η φυτική ποικιλία χαρακτηρίζεται από μεγάλους ρόδακες ωοειδών φύλλων και κωδωνοειδή, κρεμάμενα λουλούδια με έντονο σκούρο πορφυρό χρώμα. Η ανθοφορία της παρατηρείται κατά τον Ιούνιο, προσφέροντας μια εντυπωσιακή ανθοφορία στον κήπο. Είναι κατάλληλη για ελαφρώς σκιασμένες θέσεις, κάτι που την καθιστά ιδανική για φυτεύσεις κάτω από δένδρα ή κοντά σε βόρειες πλευρές κτιρίων όπου δεν έχει πλήρη ηλιοφάνεια.
Καμπανούλα pulloldes (campanula polloldes). Το συγκεκριμένο υβρίδιο φυτού μοιάζει σημαντικά με το προηγούμενο είδος. Διακρίνεται για την ιδιαίτερη ανθεκτικότητά του και την πυκνή, χνουδωτή υφή των φύλλων του, προσφέροντας έτσι ένα ιδιαίτερο αισθητικό αποτέλεσμα στον κήπο ή σε άλλους φυτεμένους χώρους.
Καμπανούλα η πυραμιδοειδής (Campanula pyramidalis). Πρόκειται για ένα πολυετές είδος φυτού, που είναι διαδεδομένο στη Δαλματία και φτάνει σε ύψος περίπου 1,2 μέτρα. Το φυτό έχει όρθια στελέχη και είναι γνωστό για τις σαρκώδεις ρίζες του. Τα φύλλα στη βάση είναι ωοειδή, ενώ τα φύλλα κατά μήκος του στελέχους είναι ωοειδή-λογχοειδή. Από τον μήνα Ιούνιο έως τον μήνα Αύγουστο, παράγει γαλάζια, μοβ ή άσπρα κωδωνοειδή λουλούδια, τα οποία ενώνονται σε μακριούς πυραμιδοειδείς βότρεις. Στον ανοικτό χώρο, συνήθως καλλιεργείται ως διετές φυτό, αλλά μπορεί επίσης να φυτευτεί σε γλάστρα, σε ψυχρό θερμοκήπιο ή ως φυτό εσωτερικών χώρων.
Καμπανούλα η ραινέρειος (Campanula raineri). Είναι ένα νάνο, πολυετές φυτό που είναι διαδεδομένο στην Ιταλία και την Ελβετία. Διακρίνεται για τα έρποντα ριζώματα του, τα οποία είναι γκριζοπράσινα. Τα φύλλα του είναι ωοειδή και σχηματίζουν ρόδακες. Τα λουλούδια του είναι κωδωνοειδή και εμφανίζονται σε γαλάζιο χρώμα. Η ανθοφορία του παρατηρείται τον Ιούλιο, όταν τα λουλούδια ανοίγουν και προσφέρουν ένα όμορφο θέαμα στον κήπο.
Καμπανούλα η γογγυλώδης (Campanula rapunculus). Το φυτό αυτό είναι ένα διετές είδος που είναι διαδεδομένο στην Ασία, τη βόρεια Αφρική και την Ευρώπη. Φτάνει σε ύψος περίπου 0,5 έως 1 μέτρο και χαρακτηρίζεται από χοντρές και σαρκώδεις ρίζες, οι οποίες είναι εδώδιμες. Τα φύλλα στη βάση του φυτού είναι ωοειδή και μακρουλά, ενώ του στελέχους είναι λογχοειδή και γραμμοειδή. Από το μήνα Μάιο έως τον Σεπτέμβριο, παράγει γαλάζια κωδωνοειδή λουλούδια, τα οποία είναι ενωμένα σε μακριούς βότρεις.
Καμπανούλα η στρογγυλόφυλλος (Campanula rotundifolia). Το είδος αυτό είναι πολυετές και ευρέως διαδεδομένο στο βόρειο ημισφαίριο. Φυτό με ύψος περίπου 60 εκατοστών, διαθέτει όρθια στελέχη που φέρουν λογχοειδή και γραμμικά φύλλα, με οδοντωτές παρυφές και μακριούς μίσχους. Η ανθοφορία του παρατηρείται από τον μήνα Ιούνιο έως τον Αύγουστο, με τα λουλούδια του να είναι σε γαλάζιο χρώμα και να έχουν κωδωνοειδές σχήμα, ενωμένα σε βότρεις.
Καμπανούλα η τραχήλιος (Campanula trachelium). Το φυτό αυτό είναι πολυετές και χαρακτηρίζεται από χνουδωτά χαρακτηριστικά, έχοντας όρθια και γωνιώδη στελέχη με άμισχα φύλλα που είναι ωοειδή και λογχοειδή στη μορφή τους. Από τον μήνα Μάιο έως τον Ιούλιο, ανθίζει με κωδωνοειδή και χοανοειδή λουλούδια, τα οποία παρουσιάζονται σε διάφορες αποχρώσεις του άσπρου και του μοβ. Φτάνει σε ύψος περίπου 1 μέτρο και αποτελεί εντυπωσιακή προσθήκη σε κήπους και φυτεμένους χώρους.
Καμπανούλα η τζούσειος (Campanula zoysii). Το φυτό αυτό είναι ένα πολυετές είδος που κατάγεται από τις ανατολικές αλπικές περιοχές. Χαρακτηρίζεται από έρποντα στελέχη και γραμμοειδή φύλλα. Τα λουλούδια του είναι ανοιχτογάλαζα, με κυλινδρική στεφάνη, τα οποία ανθίζουν τον Ιούλιο. Είναι εξαιρετικά κατάλληλο για αλπικούς κήπους και φυτεύεται συχνά για να προσθέσει χρώμα και ζωντάνια σε αυτούς τους ιδιαίτερους φυσικούς χώρους.
Τεχνική της καλλιέργειας
Οι καμπανούλες φυτεύονται είτε το φθινόπωρο είτε την άνοιξη σε ηλιόλουστες ή μερικώς σκιαζόμενες θέσεις του κήπου, σε εδάφη που είναι εύφορα και έχουν καλή αποστράγγιση. Μετά την ανθοφορία, είναι σημαντικό να αφαιρούνται οι μαραμένες ανθοταξίες προκειμένου να διατηρείται η φρεσκάδα του φυτού και να ενθαρρύνεται η επόμενη ανθοφορία.
Τα είδη που μπορούν να καλλιεργηθούν σε γλάστρες φυτεύονται το Σεπτέμβριο, χρησιμοποιώντας ένα μίγμα από χώμα, τύρφη και άμμο. Μετά τη φύτευση, τα φυτά αυτά τοποθετούνται σε κασόνια ή σε ψυχρό θερμοκήπιο. Κατά το Φεβρουάριο, είναι σημαντικό να διατηρούνται σε θερμοκρασία περίπου 8-10°C για να εξασφαλίσουν υγιή ανάπτυξη και προετοιμασία για την επόμενη φυτεία.
Πολλαπλασιασμός
Για την καλλιέργεια των καμπανούλων, η διαδικασία είναι διαφορετική ανάλογα με το είδος τους. Τα ετήσια είδη σπέρνονται απευθείας στο ύπαιθρο τον Απρίλιο ή τον Μάιο. Από την άλλη, τα πολυετή είδη σπέρνονται σε δοχεία γεμάτα με ένα κατάλληλο μίγμα για σπόρους, κατά τους μήνες Μάρτιο, Απρίλιο ή Οκτώβριο. Αυτά τα φυτά διατηρούνται σε κασόνια ή σε ψυχρό θερμοκήπιο. Μετά από δύο μεταφυτεύσεις, μπορούν να φυτευτούν στην τελική τους θέση την άνοιξη ή το φθινόπωρο, ενώ θα αρχίσουν να ανθίζουν περίπου δύο χρόνια μετά.
Οι καμπανούλες μπορούν επίσης να πολλαπλασιαστούν με διαίρεση των θυσάνων της βάσης, κυρίως την άνοιξη. Επιπλέον, τα πολυετή είδη μπορούν να αναπαραχθούν με μοσχεύματα, τα οποία κόβονται τον Απρίλιο ή τον Μάιο από τους βλαστούς της βάσης και φυτεύονται σε ένα μίγμα τύρφης και άμμου. Αυτά τα μοσχεύματα πρέπει να διατηρηθούν σε ψυχρό κασόνι μέχρι να αναπτυχθεί το ριζικό σύστημα, και στη συνέχεια να μεταφυτευτούν σε γλάστρες.
Ζωικοί εχθροί και ασθένειες
Κάποια είδη καμπανούλας μπορεί να επηρεαστούν από σκωρίαση, η οποία εμφανίζεται με πορτοκαλί φλύκταινες στα φύλλα τους. Η σκωρίαση μπορεί να καταπολεμηθεί με τη χρήση φυτοφαρμάκων που περιέχουν χαλκό, όπως το Ζινεμπ, το Ζιράμ και το Μανέμπ. Επιπλέον, οι βλαστοί και τα φύλλα των καμπανούλων μπορεί να καταστραφούν από σαλιγκάρια και γυμνοσάλιαγκες. Σε αυτήν την περίπτωση, συνιστάται η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων τα οποία τοποθετούνται στο έδαφος γύρω από τα φυτά για αποτροπή της ζημίας.
Καμπανούλα – γογγύλι
Καμπανούλα το γογγύλιον (Campanula rarunculus)
Οικογένεια: Καμπανουλίδες (Campanulaceae)
Η καμπανούλα αυτή είναι ένα αυτοφυές φυτό που συχνά συναντάται σε ξηρές περιοχές της Ευρώπης και της βόρειας Αφρικής, όπως δάση, χωράφια και παρυφές δρόμων. Τα χαρακτηριστικά του περιλαμβάνουν μπλε-ιώδη κωδωνοειδή λουλούδια με πέντε πέταλα, τα οποία σχηματίζουν μακριές, βοτρυοειδείς ταξιανθίες. Τα φύλλα του είναι εδώδιμα και έχουν ωοειδή μορφή, παρόμοια με αυτά της βαλεριανέλλας, με γεύση φουντουκιού. Τα φύλλα αυτά μπορούν να καταναλωθούν μαγειρεμένα, όπως το σπανάκι, ή ωμά στη σαλάτα, είτε μόνα τους είτε σε συνδυασμό με άλλα λαχανικά όπως ραδίκια και μαρούλια.
Όσον αφορά τις ρίζες του φυτού, είναι πασσαλώδεις, παχιές, άσπρες και σαρκώδεις και είναι επίσης εδώδιμες. Η σκληρή και τραγανή σάρκα τους τις καθιστά ιδανικές για χρήση σε σαλάτες ή γενικότερα σε μαγειρικές συνταγές. Πρόκειται για ένα πολυχρηστικό φυτό που συνδυάζει την οικολογική του αξία με τη διατροφική του αξία, καθιστώντας το ενδιαφέρον για καλλιέργεια τόσο σε κατοικίες όσο και σε επαγγελματικά περιβάλλοντα.
Τεχνική της καλλιέργειας
Η καμπανούλα-γογγύλι, παρά την ικανότητά της να επιβιώνει σε άνυδρα και άγονα μέρη, ευδοκιμεί καλύτερα σε βαθιά, δροσερά και αρδευόμενα εδάφη. Παρόλα αυτά, αποτελεί ένα φυτό εύκολο στην καλλιέργεια που μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε έκθεση και αντέχει καλά στο κρύο κλίμα. Η συλλογή των φύλλων και των ριζών της γίνεται από τον Οκτώβριο έως την άνοιξη, ενώ μετά από την ανθοφορία της, το φυτό αναπτύσσει ανθοφόρο στέλεχος και σποριάζει, αποκλείοντάς το έτσι από την περίπτωση ανθρώπινης κατανάλωσης.
Δεδομένου ότι οι ρίζες δεν μπορούν να διατηρηθούν εκτός του εδάφους, είναι αναγκαίο να τις συλλέγετε κάθε φορά που επιθυμείτε να τις χρησιμοποιήσετε, διασφαλίζοντας την εξασφάλιση της ενεργού συντήρησης τους.
Πολλαπλασιασμός
Η καμπανούλα-γογγύλι πολλαπλασιάζεται με σπόρους κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Οι σπόροι της είναι πολύ μικροί και πρέπει να καλύπτονται ελάχιστα με χώμα για να φυτρώσουν επιτυχώς. Η σπορά γίνεται είτε σε πεταχτά είτε σε γραμμές, με αποστάσεις περίπου 20-30 εκατοστών μεταξύ τους. Για να διασφαλίσετε την ομοιομορφία της σποράς και να αποφύγετε τη συσσώρευση των σπόρων σε ένα μέρος, είναι καλό να τους ανακατεύετε πριν τους σκορπίσετε, χρησιμοποιώντας λεπτή άμμο ή κοσκινισμένο φυτόχωμα. Το χώμα πρέπει να διατηρείται υγρό μέχρι να φυτρώσουν οι σπόροι. Αφού φυτρώσουν, τα μικρά φυτά πρέπει να προστατεύονται από τις άμεσες ακτίνες του ηλίου, τουλάχιστον στα πρώτα στάδια της ανάπτυξής τους. Όταν είναι έτοιμα και έχουν καλά ριζώσει, μπορείτε να τα αραιώσετε, αφήνοντας μια απόσταση περίπου 20 εκατοστών μεταξύ τους για την καλύτερη ανάπτυξή τους.